In mijn vorige blog over radicale acceptatie noemde ik de keuze tussen escaleren en accommoderen. Dit is een volgende stap naar naar meer rust in een PDA-huishouden. In deze blog ga ik verder in op escaleren of accommoderen bij PDA.
Wat was radicale acceptatie ook alweer?
Dit is accepteren wat er is, zonder oordeel en zonder de illusie dat je er controle over hebt. Kortom je staat erbij en je kijkt ernaar. Uiteraard vind je er ook iets van, maar dat oordeel probeer je los te laten, omdat je weet dat je geen controle over de situatie hebt.
Om zover te komen dat je dit kunt in het heetst van de strijd, zul je flink moeten oefenen. Dit kun je doen door in moeilijke situaties je te focussen op wat er in je lichaam gebeurt. Klopt je hart sneller, knijpen je handen tot vuisten? Wat gebeurt er allemaal in je lichaam als reactie op de situatie?
Herinner jezelf er vervolgens aan dat het PDA-gedrag wat je ziet en hoort, voortkomt uit een neurologisch probleem. Je PDA-er overvalt dit ook en die doet dit niet opzettelijk. Laat elke gedachte over lessen en opvoeding los. Je PDA-er is niet in staat om iets te leren op dit moment.
Voor sommige ouders helpt het om van tevoren een gedachte, herinnering of levensles te hebben bedacht. Om op dit moment houvast aan te hebben. Voor mij is dat de gedachte aan mijn vader en hoe hij reageerde op mijn meltdowns. Ik wil het absoluut anders doen, dus zodra ik daaraan denk, vind ik rust om alles los te laten en de situatie te accepteren zoals hij is.
Escaleren of accommoderen?
Als je alles los kunt laten en de situatie accepteert zoals die is, kun je gaan nadenken de keuze die je hebt. Wat ga je doen? Laat je de boel escaleren of ga je accommoderen?
Dit is echt een keuze die je hebt. Ik laat af en toe de situatie bewust escaleren, omdat een harde grens bereikt is. Heel af en toe is het niet anders. Dan bereid ik me goed voor, zet ik me schrap en geef ik aan dat dit de situatie is en dat er geen andere optie is. Meestal breekt dan de hel los waar ik op voorbereid ben en zit ik de storm uit. Heel soms gebeurt er tot mijn grote verbazing en opluchting helemaal niets. Dan wordt er gemompeld: ‘Ja, je hebt wel gelijk.’
Vaker kies ik ervoor om te accommoderen. Ik laat het demand van dat moment los, zorg voor co-regulatie, bevestig autonomie en gebruik declaratieve taal. Ook humor, iets nieuws of geweldloze de-escalatie kan helpen. Zo help ik mijn PDA-er om weer uit de vecht of vlucht reactie te komen die alle paniek en commotie veroorzaakt.
Een stap terug
Het is natuurlijk nog beter, als je de keuze tussen escaleren of accommoderen eerder kan maken. Veel van ons weten wat onze PDA-er triggert. Dan is het natuurlijk een goed plan om van tevoren al de keuze te maken of het je de escalatie waard is of dat je liever je aanpast aan de behoefte van je PDA-er en de rust bewaard.
Het is mooi als dat lukt, maar je weet vast al dat niemand dit altijd lukt. Soms zijn meltdowns niet te voorspellen of te voorkomen. Gelukkig is het met een aantal aanpassingen wel mogelijk om ze tot een minimum te beperken.
Help me ploeteren! Het kost je geen cent, alleen wat moeite.
Bronnen: Casey Ehrlich
‘Ik ben niet voor iedereen.’ zei Kristy Forbes ooit. Die uitspraak is bij me blijven hangen, want ik ben ook niet voor iedereen. Daar ben ik me absoluut bewust van. Er zijn veel ouders waar ik een klik mee heb, maar dat is niet altijd het geval. En dan is het moeilijk om mijn boodschap … Lees verder
