Als je wil weten wat PDA-autisme is, lees je overal: PDA is een profiel op het autismespectrum. Dat klopt, maar dat zal de meeste mensen helemaal niets zeggen. Tijd voor wat meer uitleg.
Het autismespectrum
De meeste mensen weten ondertussen wel dat autisme een spectrum is. Veel mensen denken dat dit spectrum gaat van ernstig naar minder ernstig. Dus dat de mate waarin je wel of niet kunt functioneren, je plaats op het spectrum bepaalt. Dat is niet zo.
Het autismespectrum bestaat uit een aantal kenmerken die met elkaar verbonden zijn. Dit zijn kenmerken in de volgende gebieden: Taalverwerking, sociaal bewustzijn, interesses, de verwerking van informatie, sensorische verwerking, repetitief gedrag, motoriek. Je kunt in meerdere of mindere mate last hebben van elk van deze kenmerken. Dit betekent dus dat elk autistisch persoon een ander profiel heeft.
Dit profiel kan binnen het autismespectrum vallen. De uitdrukking: ‘Een profiel op het autismespectrum’ klopt dus niet. Toch wordt dit veel gebruikt. Ook door mij.
Een autismespectrum profiel
De Autism Spectrum test laat dit mooi zien. Deze test op een aantal eigenschappen die voorkomen binnen het autismespectrum. Op de foto zie je mijn profiel. Het laat zien op welke eigenschappen ik hoog en laag scoor. Dit geeft me belangrijke informatie over mijzelf en over mijn functioneren.
Het is belangrijk om te weten wat je profiel is. Zodat je weet wat je sterke en zwakke punten zijn. Dit helpt je om meer begrip te krijgen en de juiste hulp te regelen.
Hetzelfde profiel
Een profiel is een beschrijving van een aantal kenmerken. Iedereen heeft een ander profiel binnen het autismespectrum, maar er zijn autisten wiens profielen dicht bij elkaar liggen. Hun gedrag en de problemen waar ze tegenaan lopen komen grotendeels overeen.
Zo zag Elisabeth Newson in haar werk met autistische kinderen een groep kinderen die “alledaagse eisen en verwachtingen in extreme mate vermijden”. Ze maakte een beschrijving van het gedrag van deze kinderen, een gedragsprofiel. In 1980 stelde ze de naam pathological demand avoidance voor dit gedragsprofiel.
Welke profielen
Er worden op dit moment een aantal profielen binnen het autismespectrum gebruikt. Net als over de meeste dingen die autisme betreffen, is er geen overeenstemming over welke profielen er allemaal zijn. Dit kan per land en per instelling verschillen. De meest genoemde zijn:
- Asperger’s syndroom
- Pathological demand avoidance (PDA)
- Klassiek autisme
- Vrouwelijk autisme profiel
- Multiple complex Developmental Disorder (McDD), vooral in NL
PDA is een profiel op het autisme spectrum
Ik hoop dat nu duidelijker is wat dit precies inhoudt. Niet alleen is het belangrijk om te weten wat je profiel is, het kan ook handig zijn als je goed uit kunt leggen wat het precies is. Zodat je anderen die PDA niet kennen of denken dat het niet bestaat, kunt uitleggen dat het net als Asperger’s syndroom en klassiek autisme een gedragsprofiel binnen het autismespectrum is.
Bronnen:
neuroclastic.com
supportessentials.com.au
Leunt pda dicht bij odd, of kan dat verward worden met elkaar?
Hey Marleen, goeie vraag. ODD en PDA hebben beide een andere achtergrond. Het zijn dus echt twee verschillende dingen. ODD is een gedragsstoornis die voornamelijk ontstaat tijdens de kinderjaren of adolescentie. Hierbij helpt het geven van structuur, beloningssystemen, het stellen van regels en het leren omgaan met dagelijkse probleemsituaties. PDA is een neurologisch probleem, hier word je mee geboren. Het is een door anxiety (angst en stress) gedreven nood aan controle en het vermijden van de eisen en verwachtingen van anderen. Hierbij helpt een conventionele aanpak van het geven van structuur, beloningssystemen en het stellen van regels niet. Daar wordt het vaak alleen maar erger van. Bij de extreme vraagvermijding van PDA is echt een andere aanpak nodig dan bij ODD.
Zijn er hulpboeken over PDA met praktische tips?
Mijn zoon is 17j en ik kan wel tips gebruiken🙏
Isabelle
Hey Isabelle, er komen steeds meer boeken over PDA beschikbaar, de meeste zijn wel in het Engels. Een mooi boek in het Nederlands is: Het autonome kind en als je echt op zoek bent naar tips is Low-Demand Parenting van Amanda Diekman een aanrader. Een lijst met allemaal boeken over PDA vind je via de pagina: PDA boeken.