PDA en nee gaan niet goed samen, net als PDA en grenzen. Toch ontkom je er niet aan om af een toe nee te moeten zeggen of een grens te moeten trekken. Hoe moet je dat dan doen? Wat als het echt nee is?
Regelmatig krijg ik vragen over PDA en grenzen stellen. Er is een hardnekkig misverstand dat je beter helemaal geen grenzen kunt stellen. Geen enkele grens is voor niemand goed, ook niet voor een PDA-er. Maar hoe doe je dat dan?
Kosten en baten
Het is heel belangrijk om, voordat je nee zegt of een grens stelt, je af te vragen of de kosten opwegen tegen de baten. Het gaat namelijk gedoe opleveren en energie kosten. Het is altijd een inbreuk op de autonomie en zal een vecht/vlucht reactie opleveren. De kans op schreeuwen en gooien is groot. Wees daar op voorbereid.
Daarom is het belangrijk om je in alle rust voor te bereiden zodat je goed kunt afwegen of het alle stress waard is. Je kunt dan ook vooraf bedenken wat voor reactie je gaat geven. Dit voorkomt dat je in het heetst van de strijd beslissingen moet nemen, want dan is het veel moeilijker.
Onderhandelen
Soms is het mogelijk om ergens over te onderhandelen. Als je onderhandeld heb je beide invloed op de uitkomst. Daarom werkt het zo goed bij PDA. Ook dit werkt niet in het heetst van de strijd, maar wel op een rustig moment. Als je bijvoorbeeld schermtijd wil beperken dan kun je daar op een rustig moment over onderhandelen. Laat daarbij de gangbare ideeën hierover los en kijk of je samen tot een overeenkomst kan komen.
Wat werkt voor jullie?
Kijk goed naar wat jullie nodig hebben. Ga niet uit van wat anderen denken of doen. Jullie situatie is uniek en daar is een unieke aanpak bij nodig. Bij ons is schermtijd nooit een punt geweest, maar verzameldrang wel. Dus als schermtijd bij jou wel een probleem is, heb je aan mijn aanpak niets.
Ook als ouder hebben we bepaalde ideeën over opvoeden en over wat wel en niet hoort. Kijk daar ook eens naar. Wat is belangrijk voor jullie gezin. Wat lijkt belangrijk, maar is het eigenlijk niet. Kortom; denk voordat je de strijd aan gaat goed na wat waard is om voor te vechten.
Het heetst van de strijd
Als je nee hebt gezegd of de grens hebt getrokken kan het zijn dat je een hele heftige reactie krijgt. Dit is een vecht/vlucht reactie die hele heftige angstgevoelens geeft. Zie het ook zo en niet als dwarse agressie. Weet dat de heftigheid van deze reactie afhankelijk is van hoeveel stress er die dag al opgebouwd is.
Op dit moment heeft uitleg of iets bespreken geen zin. Toon begrip voor de heftige reactie, maar blijf bij je standpunt. Je hebt als het goed is vooraf al bedacht dat deze nee of grens deze moeite waard is.
De toekomst
De vecht/vlucht reacties zijn heftigst en komen het meest voor bij opgroeiende PDA-er en PDA-pubers. Dit komt omdat ze de skills missen om met deze hele heftige emoties om te gaan. Het is niet mogelijk om deze emoties altijd te vermijden, maar het is wel mogelijk om er mee om te leren gaan. Dit kan doormiddel van co-regulatie en zelfregulatie.
Ook als ouder of opvoeder kun je veel leren van zelfregulatie. Als je goed met je eigen emoties om kan gaan, kun je het een ander makkelijker leren. Plus dat je je niet snel meer laat meeslepen in moeilijke situaties.
Wat als het echt nee is?
Als het echt nee is wordt het tijd om een duidelijke grens aan te geven. Doe dit niet impulsief, maar bereid je goed voor. Weet dat je weerstand kan verwachten en bedenkt vooraf hoe je daar mee op gaat. Beperk het aangeven van een grens tot dingen waarbij het echt niet anders kan en onderhandelen geen optie is.
Dit zijn wat handvatten om deze moeilijke situaties om te gaan. Hoe meer ervaring je hiermee krijgt, hoe beter het zal gaan.
Help me ploeteren! Het kost je geen cent, alleen wat moeite.
‘ Mam, mag ik Mario Kart 7 voor de 3DS?’ vraagt mijn dochter. Er schiet van alles door mijn hoofd. Vooral onze beide lege bankrekeningen. Toch is nee zeggen geen optie. Want dan breekt de hel los. Dus wat doe je dan? Onderhandelen als een toponderhandelaar! Lees verder…
