Geen eisen (demands), maar wat dan wel?

Als je geen eisen aan iemand kunt stellen omdat diegene PDA heeft en daarom niet aan demands kan voldoen. Wat doe je dan? Hoe herken je vermijdend gedrag? Wat kun je doen om toch iets gedaan te krijgen?

Vraagvermijding in de praktijk

Ik heb met mijn dochter afgesproken dat ze gewoon bot nee zegt als ze niet aan een vraag kan voldoen. Dit gaat dan om rechtstreekse demands zoals: ‘Kun je vandaag stofzuigen?’  Dat lukt haar prima. Ik heb haar ook gevraagd het me te laten weten als iets niet lukt. Dat gaat meestal goed, maar toch lukt het haar nog steeds dingen te verbergen zonder dat ik het in gaten heb.  Dit kunnen dingen zijn als: niet eten, geen geld meer hebben, post niet openmaken, enz. Dit is ook vraagvermijding. Ze verbergt dit uit angst.

Ze is dan bang voor mijn reactie. Terwijl ik mijn uiterste best doe om niet afkeurend of geïrriteerd te reageren, en me altijd gelijk te focussen op hoe kan ik helpen. Helaas kent ze me zo goed dat ze precies weet hoe ik er echt over denk. Hoe rustig en begrijpend mijn reactie ook is.

Zo blijft haar angst voor mijn reactie in stand. Ik heb persoonlijk ondervonden dat dit grote gevolgen kan hebben. Daarom blijf ik alert op tekenen van vraagvermijding.

Hoe herken je vraagvermijding?

Vraagvermijding kan overduidelijk zijn. Zoals een harde nee of een agressieve reactie. Het kan ook zijn dat de vraag of eis volkomen genegeerd wordt. Maar vraagvermijding is niet altijd makkelijk te herkennen. Want je kunt ook de volgende reacties krijgen:

– Een grappige gezellige reactie zodat je afgeleid wordt en er dus niets met de vraag is gedaan.
– Een zijdelingse leugen. ‘Het kan niet want…’ Dan volgt er een vage reden. Maar ook: ‘Dat is al in orde.’ of ‘Het komt in orde.’
– Het onderwerp van gesprek wordt veranderd. Soms gaat dat zo geleidelijk dat je het amper door hebt.
– Je krijgt een compliment waarmee je afgeleid wordt. Wat heb je een leuke trui aan. Ja he die heb ik gisteren gekocht, enz.
– Ja, maar met voorwaarden. Het liefst voorwaarden die onuitvoerbaar zijn.
– Onderhandelen over de voorwaarden tot je er helemaal klaar mee bent en denkt: ‘Laat maar.’
– De taak wordt bij iemand anders neer gelegd. ‘Dat kan hij wel doen?’

Geen eisen (demands), maar wat dan wel?

Als je te maken hebt met vraagvermijding wordt het lastig om iets gedaan te krijgen. Gelukkig zijn er verschillende strategieën die je kunt proberen. Wat werkt is afhankelijk van leeftijd, karakter, niveau, verbaal vermogen, enz.

– Onderhandelen kan goede resultaten geven. Je hoeft geen toponderhandelaar te zijn, maar enige vaardigheid is wel nodig.
– De taak verdelen. Met wat hulp wordt het al makkelijker.
– Verdeel en heers. Het hoeft niet in één keer dus doe gerust iets anders tussen door.
– Geef extra tijd. Dit is een van de eerste dingen die PDA-ers tegen me zeggen. ‘Geef me meer tijd, dan lukt het wel.’
– Keuze geven. Keuze geeft controle. Niet teveel want dat maakt het moeilijker.
– Routine. Als het mogelijk is kan het helpen om een taak op te nemen in de dagelijkse routine.
– Beleefd vragen. Soms is dat al genoeg.
– Om hulp vragen. PDA-ers die ik ken willen graag helpen. Als ik vraag of ze me ergens mee willen helpen krijg ik eigenlijk nooit een nee.
– Een vraag in het algemeen stellen. Dus niet gericht aan iemand in het bijzonder.

Dit overzicht is niet compleet en ik zal het aan blijven vullen.

Conclusie

Bovenstaande zal niet voor iedereen werken. Maar toch hoop ik dat er een paar dingen tussen zitten waar je iets aan hebt. Want als je geen eisen (demands) aan iemand kan stellen is het belangrijk om te weten wat je dan wel kan proberen.

Help me ploeteren! Het hoeft je niets te kosten

Bron: