Ik weet dat jullie van lijstjes houden. Opsommingen met korte tips of weetjes. Ik ben de afgelopen weken allemaal PDA dingen tegengekomen die het weten waard zijn, maar waar ik geen hele blog over kan schrijven. Daarom beginnen we dit jaar met een lijst van 10 weetjes over PDA-autisme.
1. PDA is een neurologisch probleem
PDA is geen gedragsprobleem, het is een neurologisch probleem. Onze vecht/vlucht reactie is heel gevoelig met als gevolg dat deze door elke bedreiging van onze autonomie wordt geactiveerd.
2. Hoe dwarser we zijn hoe angstiger we zijn
Als onze vecht/vlucht reactie is geactiveerd werken we niet mee. We zijn angstig en hoe meer er aangedrongen wordt hoe angstiger we worden. We kunnen dan niet meewerken, ook al zouden we dat willen.
3. We willen graag meewerken
Helaas hebben heel veel mensen moeite om dit te geloven. Toch is het waar. Ons leven zou zoveel makkelijker zijn als we gewoon konden doen wat er gevraagd wordt. Als we gewoon mee kunnen werken. PDA-ers zijn dus niet opzettelijk dwars of koppig. Ons zenuwstelsel is zo ingericht dat het voor ons vaak onmogelijk is om mee te werken.
4. Resultaten uit het verleden…
Wat PDA helemaal onbegrijpelijk maakt, is dat het soms wel lukt. Dit schept dan verwachtingen die weer een inbreuk zijn op onze autonomie. Wat het moeilijker maakt om het de volgende keer weer te kunnen. ‘Maar als het je lukt om naar school te gaan of te werken dan kun je je thuis toch ook gedragen?’ Nou nee dus. Als je de hele dag al je energie moet inzetten om je vecht/vluchtreactie onder controle te houden heb je niets meer te geven als je thuis bent.
5. We zijn allemaal anders
Net als iedereen hebben ook PDA-ers allemaal verschillende eigenschappen. We hebben allemaal andere sterke en zwakke punten waardoor ook PDA er bij iedereen anders uit kan zien. Als je alleen kijkt naar het verschil tussen introverte en extroverte mensen met PDA zie je al dag en nacht verschil.
6. Ontwikkelingsstoornis
PDA is een ontwikkelingsstoornis. Dit betekent dat het invloed heeft op de hele ontwikkeling. Dus niet alleen op je ontwikkeling als kind maar ook als volwassene. PDA-ers zullen zich wat langer door ontwikkelen dan hun leeftijdsgenoten. Dit betekent dat niemand weet hoe een jonge PDA-er als volwassene zal zijn. Dit kan echt nog alle kanten op gaan.
7. We leven in het nu
PDA-ers leven erg in het nu. We hebben het NU naar ons zin of zijn NU erg boos. Dit heeft als voordeel dat afleiding vaak goed werkt bij ons. Als mijn kind het erg moeilijk had in de pubertijd probeerde ik haar aan het praten te krijgen over haar favoriete onderwerp. Want dan voelde ze zich NU beter. Veel van ons gamen zodat we ons NU prettiger voelen. Ik lees veel in moeilijke tijden want dan ben ik NU in het verhaal van het boek.
8. Zelfvertrouwen
Omdat we weten dat we moeilijk zijn is ons zelfvertrouwen heel broos. Autonomie wordt als deugd gezien tot blijkt dat we zo autonoom zijn dat we niet mee werken. Er wordt ons verteld dat we moeilijk, tegendraads en dwars zijn. Dat we niet passen in de maatschappij. Dat we het gezin of de klas overhoop halen en iedereen ellendig maken. Dit is funest voor ons zelfvertrouwen. Het is dus extra belangrijk dat onze goede eigenschappen worden gezien en dat we daarin ondersteund worden.
9. Routine en schema’s maken het erger
We weten dat routine en schema’s goed kunnen helpen bij bijvoorbeeld autisme. PDA-ers kunnen er niets mee. Ze bestaan namelijk alleen maar uit demands. Allemaal dingen waaraan we niet kunnen voldoen met het gevolg dat we ons nog incompetenter voelen. Ze maken PDA echt alleen maar erger.
10. Binding en vertrouwen
Wat ons helpt: Accepteer ons zoals we zijn. Geef ons ruimte om onze weg te vinden. Help ons omgaan met onze angst. Zorg dat grenzen de moeite en strijd waard zijn. Overleg met ons. Geef ons meer tijd. Maar het allerbelangrijkste is binding en vertrouwen. Pas dan kunnen we een relatie met je aangaan en iets van je leren. Binding en vertrouwen is bij PDA de basis van alles.
Dit waren ze dan de 10 weetjes over PDA-autisme. Ik hoop dat je er iets aan hebt. Heb je vragen of wil je over één van de punten meer weten. Laat het me horen.
Help me ploeteren! Het kost je geen cent, alleen wat moeite.
Op 13 juni 2022 verschijnt er op de website attwoodandgarnettevents.com een blog over PDA-autisme. Half juli deelt Tony Attwood deze blog, inclusief 10 gedragskenmerken van PDA-autisme, op zijn Facebookpagina. Nou deel ik elke week een blog over PDA op mijn Facebookpagina dus je kunt je afvragen wat daar zo bijzonder aan is. Dat zal ik … Lees verder
Hai Myneke
Bedankt je voor jouw informatie. Herken jij ook dat erkenning geven voor gewenst gedrag (wat bij mij van nature gaat omdat ik graag aandacht geef aan het positieve ) averechts werkt? Alsof ze dan bewust worden dat ze iets hebben gedaan wat niet de bedoeling was? Inbreuk op de autonomie.
Hey Merel, geen dank. Ja dat herken ik. Erkenning geven werkt bij ons net als een compliment. Het schept verwachtingen en een verwachting is een demand.
Het compliment schept onderliggend de verwachting dat de PDA’er het vanaf nu altijd zo goed moet doen. Daar ligt dus nieuwe druk op de loer!