10 vooroordelen over PDA

Vooroordelen, we hebben ze allemaal en over allerlei onderwerpen. We hebben ze nodig, maar zijn als ze ongefilterd geuit worden, heel pijnlijk en schadelijk. Daarom is het goed om ze te bespreken zodat er meer begrip ontstaat. Dus vandaag bespreek ik vooroordelen over PDA.

Het nut van vooroordelen?

We gebruiken vooroordelen om grote hoeveelheden informatie te kunnen verwerken zonder over elk detail na te hoeven denken. Het maakt onze belevingswereld overzichtelijk. Een vooroordeel is een mening die niet gebaseerd is op feiten, kennis of ervaring. Het is meer een gevoel wat we over iets hebben. We kunnen zo snel beslissen hoe we bijvoorbeeld iemand aanspreken (u of jij, meneer of mevrouw).

Helaas kan dit generaliseren ook hele vervelende gevolgen hebben (het was een mevrouw, geen meneer). Mensen kunnen verkeerd ingeschat of bestempeld worden. Ze worden dan in een hokje gestopt waar ze helemaal niet thuishoren en dit kan pijnlijk zijn. Het kan nog verder gaan. Dan word je niet alleen verkeerd ingeschat, maar ook nog eens achtergesteld door het foute stempel. Dat is dus validisme en discriminatie.

Vooroordelen over PDA

Vooroordelen over PDA zijn extra pijnlijk omdat ze niet alleen gaan over een PDA-er maar ook over iedereen eromheen. Vooral de ouders, maar ook andere leden van het gezin en zelfs hulpverlening. De beste manier om met vooroordelen om te gaan is ze bespreekbaar te maken. Daarom zet ik er hier tien in willekeurige volgorde op een rij.

1 Motivatie

Als hij echt zou willen dan lukt het wel.
Bij PDA is het geen kwestie van ‘niet willen’ maar van ‘niet kunnen’. Alle PDA-ers die ik ken hebben juist een immense motivatie. Ze vinden iedere keer weer de motivatie om zich te begeven in een wereld waar ze zich niet thuis voelen en die niet ingericht is voor mensen met PDA. Alsof andere mensen altijd motivatie op kunnen brengen ergens heen te gaan waar niemand ze begrijpt.

2 Ontwikkeling

De ontwikkeling van het PDA-kind is in gevaar.
Omdat we niet opgroeien volgens het boekje is de ontwikkeling van hun kind een wapen tegen ouders geworden. Het wordt ingezet om ouders onder druk te zetten om bepaalde hulp te accepteren. Ook al weten de ouders dat het hun kind niet gaat helpen en misschien zelfs schadelijk is. Alsof PDA-ers zich ooit volgens het boekje hebben ontwikkeld.

3 Liegen en bedriegen

PDA-ers doen alles om hun zin te krijgen.
We liegen en bedriegen inderdaad. Dit doen we niet om onze zin te krijgen maar om onszelf te beschermen. Vanwege angst en schaamte kunnen we niet goed meer nadenken en kunnen we leugens en bedrag gebruiken om te voorkomen dat we een meltdown krijgen. Alsof er mensen zijn die nooit een leugen gebruiken om ergens onderuit te komen.

4 PDA bestaat niet

Het staat niet in de DSM dus bestaat het niet.
PDA is niet iets wat door iemand verzonnen is. Elisabeth Newson een ontwikkelingspsycholoog, zag in haar werk met autistische kinderen een groep kinderen die “alledaagse eisen en verwachtingen in extreme mate vermijden”. In 1980 stelde ze de naam pathological demand avoidance voor om dit profiel te omschrijven. Alsof wij PDA-ers niet een betere naam zouden verzinnen.

5 Schuld van de moeder

Je kind krijgt geen PDA omdat je als moeder iets niet goed doet.
Het ontstaan van PDA is net als bij autisme een samenspel van biologische en omgevingsfactoren. Alsof het niet juist de moeders zijn die zich altijd afvragen hoe ze hun PDA-kind kunnen helpen.

6 Het ligt aan de opvoeding

PDA is een neurologisch probleem, geen opvoedprobleem.
Het populairste en dus ook meest gebruikte vooroordeel. Want iemand moet de schuld hebben. En als dat niet de moeder is dan zijn het dus de ouders. Alsof een PDA-er zich laat opvoeden.

7 PDA als excuus

PDA is geen excuus voor bepaald gedrag, het is een uitleg.
Ons PDA-gedrag is het gevolg van onze angst en stress. Het is geen excuus om ons te misgedragen. Het is een uitleg waarom we ons zo gedragen. Alsof het voor ons niet makkelijker is om ons te gedragen zoals iedereen.

8 Oorzaak en gevolg

Als je de gevolgen van de actie voelt leer je het vanzelf.
Je kunt pas iets leren van gevolgen als je ook begrijpt wat de oorzaak is. Helaas kunnen veel van ons die koppeling niet maken. Dus alles wat misgaat, is onze schuld. Want als je niet weet wat je oorzaak is zul je wel iets fout hebben gedaan. Dit levert ongelofelijk veel stress op en is funest voor ons zelfvertrouwen. Alsof we zelf niet graag willen voorkomen dat van alles in de soep loopt.

9 Dwang

Als je de druk maar hoog genoeg opvoert, geeft hij of zij wel toe.
Mensen hebben het moeilijk met het idee dat er mensen bestaan die zich niet laten dwingen. Ze hebben zelf wel een breekpunt en het is onvoorstelbaar voor ze dat er mensen zijn die dat breekpunt niet hebben. Laat staan dat ze begrijpen dat PDA-ers op een punt komen dat ze niet meer kunnen toegeven. Alsof het voor ons niet makkelijk zou zijn om toe te kunnen geven.

10 Egoïstisch

PDA-ers denken alleen maar aan zichzelf.
Deze breekt mijn hart en ik denk ook van veel ouders van PDA-ers. Alle PDA-ers die ik ken doen verschrikkelijk veel moeite voor de mensen om ze heen. Ze overwinnen ongelofelijke hoeveelheden angst om anderen ter wille te zijn. Totaal opgebrande PDA-ers proberen nog kleine dingen te doen om hun ouders een plezier te doen. Als ze zich afsluiten doen ze dat omdat ze het schuldgevoel naar hun omgeving niet aankunnen. Alsof we niet altijd graag willen helpen.

Conclusie

Gedrag van PDA-ers springt in het oog. Het is vaak opvallend afwijkend gedrag. Helaas kunnen mensen zich geen genuanceerd beeld vormen over gedrag en al helemaal niet over andermans gedrag. Men koppelt gelijk vrije wil aan dat gedrag. We gaan er dus vanuit dat iemand zelf kiest voor dit gedrag. Terwijl ons gedrag voor ons vaak ook een verrassing is.

Als iemand uit vrije wil afwijkend gedrag vertoont kan diegene dat gedrag ook aanpassen. Dat proberen mensen te bereiken door dwang toe te passen. Dit doen ze niet omdat ze hun wil op willen leggen, maar omdat ze zich ongerust maken over het gedrag. Dit is waarom mensen het nodig vinden om hun vooroordelen uit te spreken.

Alleen informatie en uitleg kan hier verandering in aanbrengen en soms is een rake opmerking genoeg. Daarom heb ik achter elk vooroordeel een ‘alsof’ gezet. Nu heb je munitie om gelijk terug te schieten als iemand een vooroordeel over PDA af schiet.

Help me ploeteren! 
Het kost je geen cent, alleen wat moeite.

Bronnen:
nji.nl
pdasociety.co.uk

Ik weet dat jullie van lijstjes houden. Opsommingen met korte tips of weetjes. Ik ben de afgelopen weken allemaal PDA dingen tegengekomen die het weten waard zijn, maar waar ik geen hele blog over kan schrijven. Daarom beginnen we dit jaar met een lijst van 10 weetjes over PDA-autisme. Lees verder…