PDA is een neurologisch probleem

PDA is een neurologisch probleem
PDA is geen gebrek aan opvoeding, geen verwend gedrag en geen gedragsprobleem. PDA is een neurologisch probleem. Dit is een van de eerste dingen die ik aan ouders, verzorgers en hulpverleners uitleg. Dus ik dacht: ‘Het is misschien ook handig om die uitleg eens in een blog te zetten.’

Tussen vraag en antwoord

Als iemand je een verzoek doet of iets vraagt, gaat je brein aan het werk. Je bedenkt dan of je aan het verzoek kan voldoen en of je dat wil. Je maakt een afweging en geeft een antwoord. Bij autisme kan het zijn dat je niet aan de vraag of het verzoek kan voldoen omdat het je teveel stress en/of angst oplevert. Dit is ook een vorm van vraagvermijding, maar hierbij is het brein wel aan het werk gegaan om een afweging te maken. Bij PDA-autisme werkt dit anders

PDA is een neurologisch probleem

Bij PDA is autonomie, dus zelf de leiding hebben, heel belangrijk. Door zelf de regie te hebben over een situatie wordt de stress minder en lukt er meer. Wat betekent dit in de praktijk?

Als iemand zegt: ‘Je moet dit doen.’ Dan kun je niet meer zelf beslissen of je dat zou willen gaan doen. En is het onmogelijk geworden voor een PDA-er om dit te doen. Wat ‘dit’ dan ook is. Dus het kan ook iets zijn wat die persoon heel graag doet, maar omdat het nu een demand is, lukt het niet meer. Dit is geen kwestie van ‘niet willen’, dit is echt ‘niet kunnen’.

Als een PDA-er een vraag of een verzoek krijgt die de autonomie bedreigt, triggert dit direct onze vecht-vlucht reactie. Deze zit in onze hersenstam.
De rest van ons brein wordt dus overgeslagen. We kunnen dus niet nadenken over het verzoek, niet bedenken wat we er van vinden en of we het wel of niet willen. Want we kunnen niet denken op dat moment. We kunnen alleen maar de reactie geven die onze hersenstam op dat moment produceert en dat is: Vechten, vluchten, bevriezen, in elkaar zakken, gaan pleasen of de clown uithangen.
De reactie
Als iets als een demand voelt, dus als er een eis gesteld wordt dan blokkeert een PDA-er. Er kan niet aan de eis worden voldaan. De vecht-vlucht reactie in de hersenstam wordt geactiveerd en er volgt een reactie. Dit kan een harde ‘nee’ zijn, maar het kan ook agressie, flauw vallen of geweld zijn. Er kan ook helemaal geen reactie zijn of afleidingsmanoeuvres. Als er dan nog steeds wordt aangedrongen dan worden de stresslevels zo hoog dat agressie en/of een meltdown volgt.
Blauwe plek

Als dit vaak gebeurt, wordt dat gebied de hersenstam steeds geraakt. Er ontstaat een soort blauwe plek waardoor het gebied nog gevoeliger wordt en de vecht-vlucht reactie steeds sneller geactiveerd wordt. Dus als er niets veranderd en er blijven eisen gesteld worden zal de reactie daarop ook steeds heviger worden.

Als je daarentegen de eisen worden verminderd dan kan de blauwe plek genezen en zal de hersenstam minder gevoelig worden. Waardoor er weer wat ruimte ontstaat om aan sommige eisen te kunnen voldoen. Je ziet vast de vicieuze cirkel die in beide gevallen kan ontstaan.

Loslaten

PDA is een neurologisch probleem en dat is waarom het zo belangrijk is om zo veel mogelijk eisen los te laten. Want dan kan de hersenstam tot rust komen en komt er weer ruimte om te leven in plaats van steeds vechten of vluchten.

Autonomie is bij PDA echt het enige wat helpt. Als we zelf het roer in handen hebben kunnen we genezen en leren waar onze grens ligt. Welke en hoeveel eisen we aan kunnen, verschilt per PDA-er. Maar daar komen we alleen achter als we de ruimte krijgen om zelf onze grenzen te bepalen.

Iemand met PDA moet alle vrijheid hebben om zelf te kunnen beslissen over alle aspecten van hun leven. Zij zijn de echte free spirits.
Help me ploeteren! 
Het kost je geen cent, alleen wat moeite.Boeken
Bronnen:

Geen eisen (demands), maar wat dan wel?

Als je geen eisen aan iemand kunt stellen omdat diegene PDA heeft en daarom niet aan demands kan voldoen. Wat doe je dan? Hoe herken je vermijdend gedrag? Wat kun je doen om toch iets gedaan te krijgen? Lees verder…

Deel dit bericht:
fb-share-icon
Tweet
fb-share-icon
Myneke

Auteur: Myneke

Myneke (zij/haar) Boekenwurm, sokkenbreidster, PDA-ma en blogger over autisme met een PDA profiel.

2 gedachten aan “PDA is een neurologisch probleem”

  1. Wat een schitterende uitleg Myneke. Ik herken hier overigens ook het nodige van mijzelf. Misschien heeft mijn kleindochter haar probleem dus wel geerfd van mij.
    Dankjewel voor je schitterend verhelderende website.

    Beantwoorden

    1. Geen dank Willem, zo ging het bij ons ook. Eerst herkende ik mijn dochter en mijn vader in het PDA-profiel, daarna groeide langzaam het besef dat meer leden van ons gezin in het plaatje passen.🌞

      Beantwoorden

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *