Oké, dan heb je je aha-moment gehad. Je herkent veel in PDA, je snapt dat je dingen anders aan moet gaan pakken. Je leest over de PANDA methode en het explosieve kind. Natuurlijk word je lid van alle PDA facebookgroepen die je kan vinden en pluis je alle websites over PDA uit. Je leert er veel van, maar je zit nog steeds met een schreeuwend kind of woedende puber in huis. Want onderhandelen en samenwerken klinkt prima, maar hoe doe je dat in de praktijk? Daarom vandaag een stappenplan: ‘Samen PDA problemen oplossen’.
Gezamenlijke en proactieve oplossingen van Dr Ross
Collaborative and Proactive Solutions is een wetenschappelijk onderbouwde methode die je terugvindt in het boek van Dr Ross Greene. Hij verdeelt het in drie stappen.
- Change your lens. Kijk anders naar het gedrag. Het gedrag komt niet door slechte opvoeding, slechte motivatie of luiheid. De bedoeling hiervan is dat je anders gaat kijken naar het gedrag van je kind. Dat je begrijpt dat je kind het graag goed wil doen, maar dat dit echt niet lukt. Zodat je meer begrip en empathie krijgt voor het gedrag van je kind.
- Zoek uit welke vaardigheden missen en welke onopgeloste problemen er zijn. Aan welke verwachtingen kan je kind niet voldoen en waarom niet. Welke vaardigheden missen is meestal wel duidelijk. Welke onopgeloste problemen er zijn is vaak veel moeilijker te achterhalen want dat zijn er vaak een heleboel.
- Samen proactief de problemen oplossen. Als je weet welke problemen er spelen begint het echte werk. Dan ga je samen met je PDA-er aan het werk om de problemen proactief op te lossen. Klinkt geweldig maar ‘hoe dan?’
The Autism Discussion Page van Bill Nason
Bill Nason heeft een aantal hele praktische boeken geschreven. Hij bespreekt onderdelen van deze boeken op zijn facebookpagina. Afgelopen weken heeft hij een hele serie over PDA gedaan. Daarin gaf hij een stappenplan voor onderhandelen en samenwerken. Ik heb de in het Nederlands vertaald omdat het stap voor stap laat zien hoe je de methode van Dr Ross Green in de praktijk kan brengen.
1. Empathie en geruststelling
A. Blijf kalm
B. Erken dat het kind terecht bezorgd is
C. Reflectief luisteren: “Ik heb gemerkt dat …”, “Je lijkt erg van streek door ….”
D. Verhelder vervolgens het probleem “Wat is er?” Definieer specifiek wat de zorg is.
e. Het kind moet het gevoel hebben dat hun bezorgdheid wordt gehoord en overwogen.
2. Definieer het probleem
A. Definieer vervolgens de zorg(en) van de volwassene.
B. Beschrijf beide zorgen specifiek…zowel die van het kind en de volwassenen.
C. Spreek uw bezorgdheid niet uit als een opgelegde oplossing: “Je gaat niet…!”
D. Het probleem zijn twee zorgen die samengebracht gaan worden.
e. Zeg niet dat jouw bezorgdheid belangrijker is.
F. Beide zorgen moeten worden uitgewerkt, zodat de oplossingen voldoen aan de behoeften van beide partijen.
G. Door beide zorgen concreet te maken, kan het kind begrijpen dat de ander een ander perspectief heeft.
3. Uitnodiging
A. Nodig het kind vervolgens uit om samen mogelijke oplossingen te zoeken. Oplossingen moeten wederzijds bevredigend zijn.
B. Uitnodiging maakt duidelijk dat beide partijen het samen gaan doen: Kernwoord “laten”
C. “Laten we eens kijken hoe we dat probleem kunnen oplossen” “Laten we eens kijken wat we daaraan kunnen doen.”
D. Brainstorm over oplossingen die beide problemen aanpakken.
e. Probeer het kind eerst iets te laten aandragen. “Heb je ideeën?”
F. Als de oplossing alleen de zorgen van het kind aanpakt: “Dat maakt jou misschien blij, maar mij niet. Laten we er een vinden waar we allebei blij van worden.’
G. Het is belangrijk dat beide partijen elkaars zorgen erkennen en met een oplossing komen die voor beide partijen bevredigend is.
Samen PDA problemen oplossen.
Door het op deze manier aan te pakken leer je samen problemen op te lossen en jezelf te reguleren. PDA-ers gaan vaak van 0 naar 100 als ze ergens tegen aan lopen en raken in paniek omdat ze de wereld zien als “alles of niets”, ofwel “ja of nee”. Nee betekent nooit, en haken en ogen betekenen een ramp! Daarnaast is het belangrijk om ze ook het standpunt en de zorgen van anderen te laten overwegen. Dit is niet vanzelfsprekend voor ze.
Zodra je de bezorgdheid hebt bevestigd, kunt je jouw zorgen concreet omschrijven. Werk vervolgens samen aan een oplossing die tegemoet komt aan ieders zorgen. Het is erg belangrijk om de zorgen van beide concreet te omschrijven, zodat het compromis aan de behoeften van beide partijen kan voldoen. Het is belangrijk om dit proces regelmatig te oefenen. Als het kind te overstuur is, wacht dan tot iedereen is gekalmeerd.
Zodra de twee problemen zijn geïdentificeerd, is het doel om een oplossing te vinden die aan beide problemen voldoet. Voor de meeste zal het zeker in het begin veel tijd kosten om een probleem op te lossen en samen te leren. Een PDA-er ziet niet altijd de perspectieven van anderen en weet misschien niet dat onderhandelen hen kan brengen waar ze heen willen. Hier is veel geduld en doorzettingsvermogen voor nodig, maar als het lukt om het onder de knie te krijgen levert het heel veel op.
Help me ploeteren! Het kost je geen cent, alleen wat moeite.
Bronnen:
livesinthebalance.org
Tijdens de PDA Space Summit 2022 gaf Yvonne Newbold een top 10 tips voor PDA-ouders. Ik geef je hier een kort overzicht van haar webinar. Yvonne heeft drie kinderen. Ze schrijft en spreekt gepassioneerd over alles wat het leven voor kinderen en volwassenen met een neurologische aandoening of handicap beter kan maken. Ze doet dit … Lees verder
