In mijn werk met PDA-ers en hun ouders zie ik vaak trauma. Ik vind trauma een groot woord, maar het gaat hier echt over heftige gebeurtenissen die niet verwerkt zijn. Zowel bij de ouders als bij de PDA-ers zelf. Iets wat niet alleen bespreekbaar gemaakt moet worden, maar waarvan ook enige basis kennis belangrijk is. Daarom vandaag een blog over PDA-autisme en trauma.
Wat is trauma?
Trauma is een overbelasting van je hersenen. Je maakt zoiets heftigs mee dat je hersenen dat niet kunnen verwerken. Het is een teveel aan overweldigende indrukken. Meestal lukt het je hersenen om deze indrukken na verloop van tijd alsnog te verwerken. Als dit niet lukt dan is het een trauma.
Een trauma ontstaat door een heftige of schokkende ervaring of een reeks schokkende ervaringen. Dit kan een plotseling overlijden zijn van iemand waar je van houdt, maar ook jarenlang worden gepest is traumatisch. Als een trauma niet verwerkt wordt blijft het invloed hebben op je leven en maakt het de kans op nieuw trauma groter.
PDA-hersenen
Als je PDA-autisme hebt ben je gevoeliger voor een vecht of vlucht reactie. Die wordt sneller en heftiger getriggerd als bij mensen zonder PDA. Dit maakt de kans dat je hersenen overbelast raken groter. Daardoor kun je als PDA-er gevoeliger zijn voor trauma. Verder is bij PDA de kans dat traumatische gebeurtenissen zich herhalen groot. Zoals bijvoorbeeld bij school trauma gebeurt.
Het lukt PDA-ers niet om de gangbare paden te volgen. Dit betekent dat ze zich er al jong van bewust zijn dat ze niet aan de eisen van hun omgeving kunnen voldoen. Ze weten dat ze anders zijn en veel van hun hebben nog nooit iemand ontmoet die hetzelfde heeft.
PDA-ers die nu in de puberteit zitten of volwassen zijn, zijn in een tijd opgegroeid waar er hier in Nederland niets bekend was over PDA. Dit heeft voor flink wat trauma’s gezorgd. Ik weet dat het schoolsysteem voor de meeste PDA-ers heel traumatisch is geweest. Ook mijn beide kinderen hebben er een flink trauma aan overgehouden. Maar ook de hulpverlening heeft, hoe goed ze het ook bedoelden, voor flink wat trauma’s gezorgd.
Ouders
PDA-ouders hebben niet alleen te maken met de trauma’s van hun kinderen, maar ook met hun eigen trauma’s. Het extreme gedrag van PDA-kinderen kan heel heftig zijn voor ouders. Plus dat ouders zich vaak moeten verantwoorden tegenover hun omgeving. Je krijgt veel ongevraagd advies en weinig steun en begrip. Ook de soms drammerige houding van de hulpverlening of de totale afwezigheid van hulpverlening kan voor flinke trauma’s zorgen.
Gevolgen PDA-autisme en trauma
De gevolgen zijn groot. Veel PDA-ers trekken zich helemaal terug in hun eigen wereld. Dit kan een gamewereld zijn, maar ook een andere special interest waar ze helemaal in op gaan. Ze vertrouwen bijna niemand, ze komen de deur niet meer uit. Naar school gaan of werken lukt niet meer. Hulpverlening wordt mondjesmaat of helemaal niet geaccepteerd.
De ouders weten vaak niet meer wat ze moeten doen. Ze maken zich vreselijke zorgen over de toekomst van hun kind. Als ik vraag: ‘Je hebt vast alles al geprobeerd?’ Zuchten ouders vaak: ‘Ja inderdaad.’ Ze vragen me dan ook terecht: ‘Wat ga jij dan doen?’.
Wat nu?
Nu gaan we op reis. Izzy zegt altijd: ‘Sommige ouders staan nog aan het begin van hun reis.’ Leren over PDA is inderdaad een reis. Ik ben erg blij dat er steeds meer ouders zijn die deze reis willen maken. Het is geen makkelijke reis maar het is wel een mooie reis.
Dat steeds meer ouders deze reis maken zorgt ervoor dat er steeds minder trauma ontstaat. Dat betekent dat er een generatie PDA-ers opgroeit die goede ondersteuning krijgen en worden geaccepteerd zoals ze zijn. PDA-ers die weten dat ze niet de enige zijn en contact kunnen zoeken met anderen zoals zij. Ook als je PDA-kind al wat ouder is of als je zelf PDA hebt. Maak deze reis. Zoek uit waar de trauma’s vandaan komen en wat kan helpen.
Conclusie PDA-autisme en trauma
Dit is waarom ik zoveel tijd steek in advies en voorlichting over PDA. Ik zie dat het helpt. Bij jonge PDA-ers kan het trauma voorkomen. Bij oudere PDA-ers kan het helpen om trauma te verwerken. Dit kost veel tijd en moeite, maar ik voel me erg bevoorrecht dat ik hiermee mag helpen. Ik leer steeds meer PDA-ers kennen, en iedere nieuwe ontmoeting met een PDA-er voelt als thuiskomen.
Begin aan de reis. Leer wat het hebben van PDA inhoud. Find your tribe. Maar vooral, accepteer je PDA zoals het is. Accepteer PDA-ers zoals ze zijn. Dit kan zoveel trauma voorkomen.
Bronnen:
parnassiagroep.nl
ggzstandaarden.nl
