Hey, daar ben ik weer! Die ene hulpverlener die met veel plezier een PDA-er mag begeleiden en hier een stukje mag schrijven met wat ik in de praktijk eigenlijk uitvoer. Vandaag vertel ik over de PDA-stoelendans methode
Niets doen
Veel bewoners, die ik mag begeleiden, zeggen weleens: ‘Jij doet toch helemaal niets?’ Dat is een goed teken, zolang ze denken dat ik niets doe, doe ik mijn werk goed en gaat het over het algemeen goed met hen. Ik noem het ook wel eens de pda stoelendans methode. Huh? Hoor ik je denken. Ik ga het je uitleggen.
Het begeleiden van een PDA-er vraagt een bepaalde manier van kijken, zien, proeven en begeleiden. Je gaat eerst werken aan het vertrouwen. En dan vooral het wederzijdse vertrouwen. Ga de pda-er zien, toon interesse in de persoon met al zijn interesses en geloof mij, de pda-er gaat jou op een gegeven moment ook zien als persoon en niet meer als die irritante begeleider die zich overal mee bemoeit en dan ook nog eens met al die zogenaamde goedbedoelde adviezen komt. Met de nodige dosis geduld, zal jullie band kunnen gaan groeien.
Woordkeuze
Spelen met woorden en zinsopbouw is het halve werk. Hoe je dingen zegt, appt, smst of in een mail zet is zo ontzettend belangrijk. Het geschreven woord is op verschillende manieren op te vatten voor de lezer. Jij schrijft je bericht bijvoorbeeld in een vrolijke bui en de ontvanger leest jouw bericht, terwijl hij of zij heel boos is. Dan kan alles wat jij goed of grappig
bedoelt heel anders of zelfs verkeerd overkomen.
Wat ik de afgelopen periode heb geprobeerd op te bouwen in het app-verkeer met de pda-er die ik mag begeleiden is continuïteit in de woordkeuze. Zoals ik face to face met de pda-er praat, zo app ik ook. En het mooie is, zo krijg ik het momenteel ook terug. Niet dat we nu een eigen taaltje hebben, maar er zijn woorden en zinnen die we gebruiken, die anderen misschien niet zullen begrijpen of heel anders kunnen opvatten. Als wij het dan maar snappen toch?
Ik stuur altijd een dag van tevoren een herinnerings-appje voor een afspraak die we de volgende dag hebben staan. Ik stuur dan bijvoorbeeld? Hey, morgen 15 uur komt dat nog uit? We hebben die afspraak de volgende dag om 15 uur al een tijdje staan. Maar als ik naar de pda-er stuur: Morgen hebben we om 15 uur een afspraak staan, niet vergeten he? Dan zal
dit belerend en afdwingend over kunnen komen. De pda-er zou kunnen denken: O ja, er komt weer begeleiding langs, moeten we weer praten, moet ik weer aan verwachtingen voldoen. Dan moet ik open doen, dan moet ik vragen beantwoorden, dan moet ik wakker zijn, dan moet ik….en moet ik….. Oke, to much! Wat ga ik terugsturen? Ik moet nu wat terugsturen! ERROR!
Grote kans dat je het contact kwijt bent. Dat je geen reactie meer krijgt en
sta je mogelijk de dag van de afspraak voor een dichte deur. Maar met die ene zin: Hey, morgen 15 uur komt dat nog uit? Zou de pda-er kunnen denken: O ja, die afspraak hadden we gemaakt, gaat mij dit lukken? En is er de mogelijkheid dat de pda-er antwoord dat het prima is of een voorstel doen voor een ander tijdstip wat voor hem of haar wel uit komt.
De PDA-stoelendans methode
Ik hoor je denken: ‘Ja hallo, we hebben niet voor niets een afspraak gemaakt, ik heb ook een leven en een drukke agenda.’ En ja, hier komt die dan, de pda-stoelendans methode. Mijn advies: hou in het begin die extra ruimte open in je agenda. Zorg voor wat flexibiliteit in je agenda zodat er wat ruimte is om met afspraken te schuiven. Komt de pda-er met een voorstel voor een ander tijdstip, dan is dat ontzettend knap! Dit betekent dat de pda-er open staat voor contact. Mede hierdoor kan er gebouwd gaan worden aan een vertrouwensband en speelruimte.
Stel, de pda-er vraagt of je eerder of later kan, dan kun jij een tegenvoorstel doen. En al spelenderwijs kunnen jullie tot een tijdstip komen die voor beide uit kan komen. En soms kom je er niet uit, zit de agenda al overvol, dan schuif je het contactmoment op.
Dit spelen met woorden en afspraken heb ik een langere periode gedaan. Resultaat: ik krijg nu wel eens de herinnering van de pda-er. Dan zie ik je toch weer? Dan ben je toch weer van plan om langs te komen of niet?
En weet je wat nog gaver is? Als ik nu ineens niet kan of wat wil schuiven, en ik stel dit voor, dan ontstaat dezelfde onderhandeling om tot een afspraak te komen die voor beiden haalbaar is en werkt.
Om een pda -er te kunnen begeleiden, werkt een strakke agenda gewoonweg niet. Zie het als een stoelendans. Je danst eigenlijk continu op afstand rondom de pda-er en zodra de muziek stopt (het moment dat de pda-er aan de bel trekt) ga jij naast de pda-er zitten. En geloof mij, dan kom je soms gewoon niet weg en kun je overspoeld worden met vragen en hulp vragen. En als je het echt goed doet, kun je overspoeld worden met verhalen die ze je graag willen vertellen. Uiteraard zullen ze je ook uitproberen om te testen of je echt wel te vertrouwen bent en je niet afschrikt van bizarre verhalen. Geef ze eens ongelijk.
Maar blijf naast de pda-er zitten, luister en kijk naar de pda-er. Dan ontstaat er een band. En zodra die band er is, kunnen er hele mooie stappen gemaakt worden! En ben je even niet meer nodig? Dan sta je van je stoel op en doe je even ‘niets’ Dat ‘niets’ doen is eigenlijk een soort van op afstand er wel zijn. De pda-er weet jou, als er een vertrouwensband is, te vinden als hij of zij jou nodig heeft.
Hoe het begon
En dit klinkt allemaal heel mooi, ik weet het, maar ik kan je vertellen dat ik de eerste anderhalf jaar regelmatig voor een dichte deur heb gestaan, geen gehoor kreeg en flink getest ben. Geduld, geduld en geduld is hierin zo belangrijk. Maar ja, deze irritante hulpverlener kan wel een beetje stoelendansen en blijft heel vervelend er gewoon zijn voor de pda-er. Inmiddels is er een band ontstaan waarmee we, af en toe hele gave stapjes mogen maken.
Help me ploeteren! Het kost je geen cent, alleen wat moeite.
Ja, die hulpverlener. Ik ben er zo eentje… Eentje die bij je langs komt, een vertrouwensband met jou, je zoon of dochter op wil gaan bouwen en vertelt hoe of wat we dingen moeten en kunnen gaan doen. Menig cliënt, bewoner, ouder en verzorger heb ik zien zuchten en zien denken: ‘Daar heb je er … Lees verder
